خوش خطی یک هنر و مهارت فردی است که با دانستن اصول و نکاتی می‌توان آن را تقویت کرد. چگونه خوش خط‌تر شویم؟ در این مقاله از ترنم صبا بخوانید.
چگونه می‌توانیم
مهارت خوش خطی را در خود تقویت کنیم؟
این سوالی است که اگر خط خوبی ندارید احتمالا
یکبار آن را از خود پرسیده‌اید! همه ما در طول روز متن‌هایی را می‌نویسیم و یا متن‌هایی
که دیگران نوشته‌اند را می‌خوانیم. حتماً متوجه تفاوت دست خط افراد در نوشته‌ها شده‌اید
و جالب است بدانید که حتی طرز نوشتن و دست خط افراد رازهایی را راجع به شخصیت آن
ها فاش می‌کند. مسئله‌ای که ممکن است برای بسیاری از افراد به چالش تبدیل شود، خط
خوش است و اینکه چگونه می‌توان زیبایی نوشتار خود را افزایش داد. در این مقاله از
ترنم صبا با راهکارهایی برای خوشنویسی و بهتر نوشتن و آموزش خوشنویسی با خودکار و قلم با ما همراه باشید.
خوشنویسی چیست؟
خوشنویسی به
معنای زیبا نوشتن و خلق زیبایی در هنگام نوشتن است و به کسی که این کار را انجام می‌دهد
به خصوص اگر این کار را به عنوان حرفه خود برگزیده باشد، خوشنویس می‌گوییم. این
نکته را به خاطر داشته باشید که خوشنویسی صرفا نوشتن یک متن زیبا نیست؛ بلکه این
مهارت جنبه‌های هنری نیز دارد و یکی از هنرهای بصری بسیار مهم و پرطرفدار در جوامع
اسلامی به خصوص ایران به شمار می‌رود.
تاریخچه خوشنویسی در ایران
قبل از ورود اسلام به ایران خط‌هایی مانند میخی، اوستایی و
پهلوی رایج بوده‌اند. با پیدایش اسلام و پذیرش آن در ایران سبک‌های خطاطی نیز
تغییراتی کردند و به سبک‌های کوفی و نسخ قدیم تبدیل شدند. این دو نوع خط بعدها
خطوط دیگری را به وجود آوردند که یکی از مهم‌ترین
آن ها که در قرن هشتم توسط میر علی تبریزی ابداع شد، خط نستعلیق است. خط نستعلیق
در آن زمان مورد استقبال افراد زیادی قرار گرفت و تحول بزرگی در هنر زیبا نویسی
ایجاد کرد.
همچنین طبق گفته‌های
اساتید خوشنویسی این خط جزو زیباترین، ظریف‌ترین و مشکل‌ترین خطوط است و در عین
حال تمرین نوشتن آن به خوش خطی کمک زیادی می‌کند. پس از حدود یک قرن هنرمند سرشناسی
به نام میرعماد که احتمالا با آن اشنایی دارید تحولات بزرگی را در خط نستعلیق به
وجود آورد که پس از گذشت 400 سال هنوز هم مورد استقبال علاقه‌مندان به این هنر
است.
خطوط مختلف خوشنویسی اسلامی
همان‌طور که گفته شد با ورود اسلام به ایران و سایر کشورها
خط‌ها دستخوش تغییراتی شدند و به عبارتی خطوط
عربی جای تمام خطوط قدیمی را گرفت و به این ترتیب خط واحدی در قلمرو اسلام شکل
گرفت. امروزه تعدادی از این خطوط منسوخ شده‌اند اما تعدادی نیز به حیات خود اد امه
دادند که شامل: کوفی، سنبلی، سیاق، بنایی، توقیع و غیره هستند. در ادامه به بررسی
انواع این خط‌ها می‌پردازیم که تمرین آن‌ها می‌تواند کمک شایانی به تقویت مهارت
خوش خطی در فرد کند.
اشنایی با انواع خطوط برای خوشنویسی
برای آموزش خوشنویسی ابتدا لازم است که با انواع خطوط آشنا
باشید. خطوط اصلی به خطوط سته معروف هستند که شامل نستعلیق، شکسته نستعلیق و تعلیق می‌شود. البته لازم به ذکر است که تعداد انواع این
خطوط بیشتر است و در کشورهای مختلف متفاوت است؛ اما آنچه که در ایران بیشتر رایج
است همان خطوط سته است. در ادامه با هر کدام از انواع خط بیشتر آشنا خواهیم شد.
1.خط تعلیق
خط تعلیق اولین خط ایرانی است که در قرن هفتم از ترکیب دو
خط توقیع و رقاع و تحت تأثیر خطوط ایرانی پیش از اسلام به وجود آمد. این خط به
دلیل داشتن دوایر مختلف، حروف مدور و قابلیت زیادی که در ارائه ترکیب‌های متنوع
دارا است بیشتر مورد توجه خوشنویسانی واقع می‌شود که از سواد خوشنویسی بالاتری
برخوردار هستند و مورد مناسبی برای تمرین خوش خطی نیست. نکته جالب در مورد خط تعلیق این است که این خطوط تو در تو و به طور پیوسته
نوشته می‌شوند و به دلیل اینکه کمتر قلم از کاغذ جدا می‌شود به سرعت کاتب افزوده می‌شود.
از این‌رو در گذشته برای نامه‌های حکومتی مورد استفاده قرار می‌گرفته و در دربار
نیز رایج‌تر بوده است.
2.خط نستعلیق
خط نستعلیق از لحاظ فراوانی و
اهمیت جزو برترین خطوط ایرانی و محبوب‌ترین خط نزد ایرانیان است. گفته می‌شود این
خط از طبیعت الهام گرفته شده که همین امر باعث به وجود آوردن نوعی ظرافت و لطافت
در این خط شده است و آن را با عنوان عروس خطوط اسلامی می‌شناسند. تمرین کردن این خط به خوش خطی شما کمک زیادی می‌کند.
3.خط نستعلیق شکسته
این خط توسط ایرانیان ابداع شده و علت به وجود آمدن آن نیاز مبرم به تندنویسی
بوده است. برای مدت اندکی استفاده از این خط کاهش پیدا کرد؛ اما امروزه در عصر
حاضر این خط مورد توجه خوشنویسان زیادی قرار گرفته است. این خط نسبت به تمام خطوط
برای آموزش زیبا نوشتن مناسب‌تر است؛ چرا که حرکت در خط شکسته نستعلیق آزادانه‌تر
صورت می‌گیرد و در عین حال از شکل‌های متنوع و زیباتری برخوردار است. این نوع از
خط در نقاشی و گرافیک نز کاربرد بسیار زیادی دارد.
قواعدی در
خوشنویسی که باید آن‌ها را بیاموزید
در ابتدا برای آموزش
خوشنویسی و تقویت مهارت خوش خطی لازم است تا قواعد مربوط به آن را تا حدی بدانید. قواعد
خط به دو قسمت مختلف تقسیم می‌شوند: قسمت اول حسن تشکیل است که شامل اندازه و سهم
هر حرفی از نظر سطح و دور، باریکی و ضخیمی، کوتاهی و بلندی، میزان راستی در حالت
عمودی و افقی و حرکات قلم می‌شود. قسمت دوم حسن وضع است که شامل چگونگی پیوند
حروف، با هم آوردن حروف منفصل و طرز مجاورت کلمات است.
آموزش خط نستعلیق
آموزش خط نستعلیق دارای 4 بخش جداگانه است که به طور مختصر درباره هر کدام
توضیح خواهیم داد:
1. بخش اول آموزش حروف است که هنرجوها باید هر کدام از حروف را بیاموزند و بدانند
که هر حرف نسبت به خط اصلی در کجا قرار می‌گیرد.
2. بخش دوم شامل آموزش وصل کردن حروف به یکدیگر و ترکیبشان با حروف دیگر است.
3. در این بخش چگونگی انتخاب شکلی خاص یک حرف برای استفاده در یک کلمه را فرا می‌گیرید.
4. مهم‌ترین بخش قسمت پایانی آن است که شامل آموزش قوانین سطر نویسی، انتخاب حروف
کشیده، متن نویسی و جایگاه حروف در پایان جمله و خط است.
با توجه به این که در ایران همواره از قدیم هنر مورد توجه مردمان بوده است، و هنر خوش خطی نیز علاوه بر لذت بخش بودن آن می‌تواند برای شما کسب و
کاری پردرآمد را به وجود آورد. اگر شما نیز یکی از علاقه‌مندان به زیبانویسی
هستید و دست خطتان برای شما حائز اهمیت است، می‌توانید آموزش‌های بیشتری را در
آموزشگاه ترنم صبا در حوزه خوش خطی ببینید.
به هنرجویان این دوره گواهینامه خوسنویسی با خودکار ارائه می شود.
خلاصه
در سایت ترنم صبا به بررسی مطالبی درباره خوشنویسی از
جمله تاریخچه آن، قواعد و اصول مربوطه، انواع خط و در انتها اطلاعات مختصری درباره
آموزش چهارگانه خوشنویسی پرداختیم. همچنین دریافتیم با آموزش خوشنویسی می‌توانیم
به افزایش خوش خطی خود کمک کنیم. فراموش نکنید که خط شما یک مهارت است که با کمی
تکرار و تمرین می‌توانید آن را تقویت کنید.
آموزشگاه ترنم صبا کلاس های مختلف خوشنویسی با خودکار به شیوه نستعلیق و شکسته نستعلیق و خوش خطی را در دو رده سنی بزرگسال و آموزش خوشنویسی کودک برگزار می کند.
برای اطلاع از زمان برگزاری کلاس ها با ما در ارتباط باشید.
۰۲۱-۷۷۰۴۵۶۱۷
۰۲۱-۷۷۰۴۵679